door Hans Peeters; foto boven Servan Ott
Het was me het weekje wel in Gruttoland. Is het in mei sowieso al een topdrukte wat vogels betreft, ook de aantallen bezoekers nemen bijna met de dag toe. De fotohutten zijn dagelijks bezet, dan kwam er ook nog een Italiaanse filmploeg op bezoek. En als hoogtepunt was er natuurlijk de uitzending van BinnensteBuiten.
Murk en Camilla
Woensdag, 11 mei was het dan zover. Gruttoland verscheen op de nationale televisie in het programma BinnensteBuiten. Al een maand daarvoor was presentatrice Camilla Dreef met een filmploeg op bezoek bij boer Murk. Ze maakten schitterende opnames van parende kluten en ook de grutto’s kwamen fraai in beeld. Murk leidde Camilla met verve rond en vertelde enthousiast zijn levensverhaal voor de camera. Het was de bedoeling dat het item over Gruttoland in 2 x 4 minuten uitgezonden zou worden, maar dankzij het vele mooie beeldmateriaal dat men die dag filmde, werd het een uitzending van in totaal 12 minuten. BinnensteBuiten wil volgend jaar graag terugkomen als er jonge kluutjes rondlopen of als de kemphanen aan het baltsen zijn. Mooie reclame voor Gruttoland.
Media-aandacht vanuit Italië
Deze week kwam er een Italiaanse filmploeg op bezoek. Zij zijn bezig met de opnamen voor een film over landschappen en mensen in relatie tot klimaatverandering. Het grote vraagstuk is; hoe we met de aarde om zouden moeten gaan. Hiervoor werden Theunis Piersma en boer Murk geïnterviewd. Ook was men enkele dagen op bezoek op Terschelling.
Of dit alles nog niet genoeg is, komen volgende maand de makers van het jeugdprogramma Beestenbrigade op bezoek. Samen met twee jonge Friese filmhelden bezoeken zij Gruttoland. Hierover later meer.
Droogte
De aanhoudende droogte heeft invloed op de weidevogels in Gruttoland. Momenteel lopen er kuikens van grutto en kievit rond. Die kleintjes zijn aangewezen op insecten tussen het gras. Murk: “Het is momenteel niet te warm en niet koud en het ziet er naar uit dat er veel insecten zijn. Die regenen nu ook niet dood.” Gelukkig maar, want een gruttokuiken moet zo’n 8 insecten per minuut eten om te overleven. Anders is het voor de volwassen vogels. “De grond is zo hard door de droogte, het lijkt wel beton. Daar kom je met een snavel niet in, terwijl de regenwormen ook nog eens erg diep weggekropen zijn vanwege de droogte. De plasdras-situatie in Gruttoland bewijst nu haar nut. In het ondiepe water is volop voedsel voor ze te vinden,” aldus Murk.
Kleine plevier
Evenals vorig jaar broedt er weer een paartje kleine plevieren in Gruttoland. Als broedplaats kozen de vogels een plekje op een van de nieuw aangelegd schelpeneilandjes. Kleine plevieren broeden graag op dergelijke kunstmatig aangelegde eilandjes. Het zijn bepaald geen kolonievogels en het is dus het enige paar in Gruttoland. De vier eieren liggen in een kuiltje tussen de schelpen en hebben fraaie camouflagekleuren. Boer Murk fotografeerde het nestje en je moet wel héél goed kijken om te ze ontdekken. Ziet u ze?
Oeverzwaluwen
De kunstmatige oeverzwaluwwand bij vogelkijkhut De Swel, wordt ook dit jaar weer goed gebruikt. In november vorig jaar werd het aantal nestingangen uitgebreid tot 257 in totaal. De nesten bevinden zich in rechtop staande betonnen platen, waarin gaten zijn geboord. Deze gaten worden opgevuld met zand, waarin de oeverzwaluwen vervolgens met hun pootjes een gang graven van zo’n 60 tot 80 cm diep. Aan het eind bevindt zich de broedholte, waarin 5 – 6 eieren gelegd worden. In 2021 waren 165 van de toen 180 gaten bezet. Murk: “Of we dat aantal dit jaar ook halen, is de vraag. Het lijkt erop dat er minder zwaluwen zijn en dat ze ook later zijn met broeden dan andere jaren.”
Visdieven
Douwe Struiksma vertoefde een poos in fotohut De Skries. Hij meldde: “De visdieven zijn nog druk aan het paren. En waar veel vogels de paring meer zien als een flitsbezoek nemen de visdieven alle tijd ervoor. Het om elkaar heen scharrelen duurt maar kort, maar de werkelijke daad des te langer. En na afloop lijken beiden erg voldaan en blij te zijn.”
Klutentrio
In de broedtijd spelen de hormonen bij vogels vaak hoog op. Bij kluten geeft het vrouwtje aan wanneer zij tot paren bereid is. Ze neemt dan een horizontale houding aan, laag boven het water. Het mannetje doet eerst alsof hij niet geïnteresseerd is, loopt om het vrouwtje heen en gooit met zijn snavel water over haar heen. Afgelopen week probeerde niet een vrouwtje kluut de aandacht van een man te trekken, maar maakten twee dames tegelijkertijd avances. Toen de man een vrouwtje uitkoos voor de paring, was de andere dame het daar duidelijk niet mee eens. Servan Ott wist dit bijzondere tafereel op foto vast te leggen.
Het bericht Deze week verscheen eerst op Agrarisch Natuurfonds Fryslân.